Паскаль_Блез 1 значэння

-1-

Культуралогія

Паскаль Блез (1623-1662), французскі матэматык, фізік, рэлігійны філосаф, пісьменнік; адзін з заснавальнікаў гідрастатыкі. Атрымаў хатнюю адукацыю, з дзяцінства выявіў выдатныя матэматычныя здольнаці. Аўтар навуковых прац па алгебры, арыфметыцы, механіцы, філасофіі, тэорыі лікаў. Сканструяваў першую лічыльную машыну (1642). Адкрыў адзін з асноўных законаў гідрастатыкі (П. закон), эксперыментальна пацвердзіў існаванне атмасфернага ціску і даказаў, што ён памяншаецца з вышынёй. З 1655 г. жыў у кляштары янсеністаў. Аўтар філасофскіх трактатаў і сатырычных твораў. У філасофскіх творах - «Думкі» (апубл. 1669) і інш. выказваў ідэі аб трагічнасці і кволасці чалавека, які знаходзіцца паміж двума бяздоннямі - бясконцасцю і мізэрнасцю («чалавек - часцінка, якая мысліць»). Выступаў за аўтаномію навукі ў адносінах да філасофіі, сцвярджаў каштоўнасць эксперыментальнага метаду. Лічыў, што «чалавек прызначаны для бясконцасці», а розум павінен падначальвацца фактам. Шлях спасціжэння таямніц быцця, выратавання чалавека ад адчаю бачыў у хрысціянстве. Палеміка з езуітамі адлюстравалася ў «Лістах да правінцыяла» (1656-1657) - шэдэўры французскай сатырычнай прозы. Яго імем названа мова праграмавання - паскаль, і адзінка ціску - паскаль.