Сімяон_Полацкі 1 значэння

-1-

Культуралогія

Сімяон Полацкі (1629-1680; сапр. Самуіл Пятроўскі-Сітніяновіч), беларускі і расейскі царкоўны і грамадскі дзеяч, паэт, мысліцель, прапаведнік. Арганізатар друкарні ў Крамлі. Адзін з родапачынальнікаў расейскай сілабічнай паэзіі (зборнік «Вертаград шматколерны», 1678) і драматургіі. Аўтар шматлікіх пропаведзяў (зборнікі «Абед душэўны», 1681; «Вячэрня душэўная», 1683). Пісаў свае творы на розных мовах - старабеларускай, расейскай, царкоўнаславянскай, польскай, лацінскай; валодаў грэчаскай мовай. Выступаў за пашырэнне асветніцтва сярод шырокіх пластоў тагачаснага насельніцтва, за адкрыццё новых школ, бібліятэк (у яго была вялікая хатняя бібліятэка); заснаваў друкарню, у якой выдаваў падручнікі, іншыя кнігі. Выступаў таксама за далучэнне «цёмных людзей» да свецкай і рэлігійнай літаратуры, музыкі, тэатральнага мастацтва. Выказваў думкі пра тое, што чалавека можа выратаваць «прыгажосць духоўная (душэўная), а не цялесная». На яго думку, прыгажосць мастацтва (найперш музыкі, паэзіі) неабходная для маральнага выхавання чалавека, бо менавіта яно дапамагае выцясніць адмоўныя эмоцыі, пачуцці, якасці і адпаведна замяніць іх станоўчымі. Напр., праз прыгажосць музыкі і слова гняўлівыя становяцца лагоднымі, неразумныя - мудрымі, а гультаяватыя - працавітымі. Параўноўваў паэзію з прыгожым садам, а філасофію - з пчалой, што збірае «мёд мудрасці».